Wanneer het je als schrijver niet lukt om te schrijven, heb je een schrijversblok (writer’s block). Dit kan gebeuren aan het begin van je verhaal; als je die eerste woorden maar niet op papier krijgt. Maar het kan ook later of zelfs helemaal aan het einde van je verhaal gebeuren. Er zijn verschillende redenen waarom je vast kunt zitten: misschien heb je geen inspiratie, word je te veel afgeleid, of misschien ben je te perfectionistisch en wil je alles te goed doen. Hoe pak je een schrijversblok aan?
Tips tegen een schrijversblok
Hoe doorbreek je een schrijversblok? De Schrijftrainers schrijven er het volgende over:
- Begin met vrij schrijven: Vrij schrijven (freewriting) is een techniek waarbij je zonder onderbrekingen schrijft. Zet je ideeën op papier, zonder na te denken over fouten of hoe het verhaal loopt.
- Schrijf eerst iets anders: Als je vastzit bij hoofdstuk 1, probeer dan eerst hoofdstuk 2 of zelfs hoofdstuk 20 te schrijven. Het is beter om íets op papier te zetten dan niets.
- Verander je omgeving: Een nieuwe plek kan je nieuwe inspiratie geven en helpen om frisse ideeën te krijgen.
- Maak een mindmap: Een mindmap helpt je om je ideeën (over personages, gebeurtenissen) visueel te ordenen. Dit kan je helpen nieuwe verbanden te zien en stimuleert je creativiteit.
- Lees een ander verhaal: Lees een verhaal van iemand anders en laat je inspireren door hun stijl en ideeën.
- Gebruik AI-tools: AI-chatbots kunnen je boek niet voor je schrijven, maar ze kunnen wel suggesties geven die je verhaal verder helpen.
Lisette Jonkman schrijft in ‘Schrijven kreng!’ het volgende over een schrijversblok:
Eindelijk zit je achter je laptop. Je hebt een hele week vrij gepland en je verheugt je al heel lang op dit moment. Heerlijk! Een hele week alleen maar schrijven. Perfect. Alleen… Ineens weet je niet meer wat je moet schrijven. Dat witte vel op het scherm is toch wel heel intimiderend. Wat moet je nou zonder inspiratie? Natuurlijk heb je wel inspiratie! Begin eens klein, begin eens cliché. Kies een onderwerp, voorwerp of persoon en schrijf daar tien minuten lang onafgebroken over. Inspiratie kun je best forceren.
Ik gooide het in de groep
In de Facebook-groep ‘Schrijvers die feedback willen’ gooide ik laatst mijn worsteling in de groep: “Ik zit vast in een kinderverhaal. Wat raden jullie me aan?” Ik kreeg heel interessante reacties. Sommigen waren volledig in lijn met de tips die hierboven ook staan, anderen bekeken het probleem vanuit een andere hoek. Hieronder een samenvatting:
- Begin bij het einde. Waarom zou je het verhaal in volgorde schrijven? “Schrijf het einde. Je hoeft je verhaal niet op leesvolgorde te schrijven,” reageerde iemand. Als je weet waar je verhaal eindigt, kun je makkelijker bedenken welke stappen ernaartoe leiden. Het geeft je richting én wat rust in je hoofd.
- Schrijf zonder rem. Perfectionisme is de vijand van creativiteit. Een van de adviezen was daarom: “Alles uitkotsen op papier. Dan oogt het vreselijk, maar daarna er doorheen kammen grof en dan verfijnen.” Dus: schrijf gewoon. Het hoeft nu nog niet ideaal te zijn; dat komt later wel.
- Neem afstand. Soms is het beste advies: even niks doen. “Leg het twee weken weg. Sta jezelf in de eerste week toe niet te hoeven schrijven,” stelde iemand voor. In die tijd kun je nieuwe inspiratie opdoen. Week twee? Pak een paar kleine schrijfopdrachten om weer in de flow te komen.
- Denk vanuit je personages. Je personages zijn de drijvende kracht achter je verhaal. Wie zijn ze? Wat willen ze? Hoe zien zij hun reis? “Denk vanuit de karakters en wie de personages zijn, waar zit je in het verhaal en hoe zie jij een mooi einde?” Door je personages beter te leren kennen, ontdek je vaak ook hoe het verhaal verder moet.
- Zoek steun. Een meelezer kan wonderen doen, niet zozeer om nieuwe ideeën aan te dragen, maar om je een stok achter de deur te geven. “Wat bij mij helpt is een meelezer en afspraken maken. Huiswerk dus,” schreef iemand. Door deadlines af te spreken, word je gedwongen om te blijven schrijven. Ook als je vastzit. Het idee dat iemand op je verhaal wacht, motiveert vaak net genoeg om die extra stap te zetten.
Kortom
De rode draad in de meeste adviezen is duidelijk: het draait vooral om actie. Zet de eerste stap, werk je door het lastige begin heen en ga ervoor met volle overtuiging. De puntjes op de i? Die komen later wel. Perfectie is overrated; vooruitgang is nu even het belangrijkste!
